Vil du vere meddommar eller skjønnsmedlem?

Domstollova § 70 stiller generelle krav til den som skal veljast til meddommar:
Den som blir vald, må ha tilstrekkelege norskkunnskapar, og vere personleg eigna til oppgåva.
I tillegg må vedkommande:
•    vere over 21 år og under 70 år, ved starten i valperioden,
•    ikkje vere frådømt stemmeretten i offentleg anliggande,
•    ikkje vere under offentleg gjeldsforhandling eller konkursbehandling eller i konkurskarantene,
•    stå innført i folkeregisteret som busett i kommunane på valdagen, og
•    vere statsborgar i Noreg eller eit anna nordisk land, eller ha stått innført i folkeregisteret som busett i riket dei tre siste år før valdagen.

Møteplikt

Alle som står i utvalet over meddommarar og som blir trekt ut til å gjere teneste i ei sak, har møteplikt. Denne plikta gjeld med mindre du uttrykkjeleg blir friteken frå møteplikta. Du kan rekne med å bli trekt ut to til tre gonger i året.

Skikk og bruk i retten

Gjennom normal fin kledning og eit nøytralt kroppsspråk i retten, viser du som meddommar respekt for partane og alvoret i situasjonen dei er i.
 

Du har vanlegvis krav på honorar for arbeidet som meddommar. 
Dersom du ikkje er i eit tilsetjingsforhold, får du 750 kroner per oppmøtedag. Dette gjeld studentar, pensjonistar, arbeidsledige, trygda og så vidare.

Får du lønn frå arbeidsgivar, får du ikkje noka særskild godtgjersle.
Blir du trekt i lønn av arbeidsgivar, har du krav på å få lønna dekt. Du må då ha ein attest frå arbeidsgivar som angir kva beløp du blir trekt i lønn.

Som sjølvstendig næringsdrivande får du dekt tapt arbeidsforteneste, normalt blir dette berekna etter gjennomsnittleg tap per dag. Dette tapet finn du ved å dele årets bruttoforteneste på 225 dagar. Bruttoforteneste kan dokumenterast ved kopi av likningsattest.

Reisekostnader blir dekte. I utgangspunktet skal offentleg transport nyttast.

Les meir om meddommarval på nettsidene til Noregs domstolar

Du kan ikkje bli valt som meddommar dersom

• du er idømd fengsel utan vilkår i meir enn eitt år, forvaring, tvunge psykisk helsevern eller tvungen omsorg, er varig stengt ute frå vervet som meddommar.
• du er idømd fengsel utan vilkår i inntil eitt år er du utelukka frå vervet i 15 år, regnet frå når dommen vart rettskraftig. 
• du er idømd vilkårsstraff, uansett lengda på straffa, er du utelukka frå vervet i 10 år, regnet frå når dommen vart rettskraftig.
• du har fått bøtestraff for lovbrot med ei strafferamme på meir enn eitt år medfører utestenging frå vervet i 10 år. Dette blir rekna frå då bota vart vedteken eller dommen vart rettskraftig. Forenkla førelegg er ikkje omfatta. 
• du har fått vilkårsbunden påtaleunnlating og domsutsetjing, dersom det straffbare forholdet har ei strafferamme på meir enn eitt år. Utestenginga gjeld i 10 år (domsutsetjing betyr at retten har avsagt dom på straffeskuld, men har late vere å idømme straff). 
• du er idømd samfunnsstraff blir du utelukka frå vervet i 15 år. Tidspunktet blir rekna frå då dommen vart rettskraftig viss den subsidiære fengselsstraffa er mindre enn eitt år. 

Nokre yrkesgrupper kan ikkje veljast som lekdommarar. Dette gjeld:

• Representantar og vararepresentantar på Stortinget
• Medlemmer i statsrådet, statssekretærar, dei personlege politiske rådgivarane til statsrådane og tilsette ved Statsministerens kontor,
• Statsforvaltarar og assisterande statsforvaltarar,
• Utnemnde og konstituerte dommarar og tilsette ved domstolane,
• Tilsette ved påtalemakta, i politiet og kriminalomsorga og personar som er tildelte avgrensa politistyresmakt,
   tilsette i Justisdepartementet, Politidirektoratet og Domstoladministrasjonen og dens styre,
• Tilsette og studentar ved Politihøgskolen og Fengselsskolen,
• Praktiserande advokatar og advokatfullmektigar,
• Kommunens administrasjonssjef og andre kommunale tenestemenn som tek direkte del i førebuinga eller gjennomføringa av valet